17 mei 2016

ALEPH Weekoverzicht n° 210











In de kijker:

* Sluipend gif
* Prikkeltjes
* De voedselmythes
* Energy-killers
* Verslaving in beeld
* Stik-stof
* Pissed off
* Barrières slopen
* Fêteren medici
* Slik je dat? (9)
* Even stilstaan

-------------------------------------------------------------------------------------------
Sluipend gif

Met een klein ingezonden stuk zette hij het gevaar van neonicotinoïden voor bijen op de kaart, en raakte hij al zijn inkomsten kwijt. Toxicoloog Henk Tennekes over drempelwaarden, dosis-werkingrelaties en een eed voor wetenschappers.

“Ik heb aan beide kanten van de heg gewerkt”, zegt toxicoloog Henk Tennekes (65). Hij bedoelt: in opdracht van, én als luis in de pels van de chemische industrie. Hij verdiende al jaren een goede boterham als consultant bij bedrijven als Sandoz, Ciba-Geigy, Monsanto en Novartis toen hij in 2009 stuitte op een nieuwe generatie insecticiden: de inmiddels beruchte neonicotinoïden. Toen hij zich verdiepte in hun manier van werken, besefte hij dat ze een groot gevaar vormen voor ons hele ecosysteem. Nog in hetzelfde jaar schreef hij daarover met universitair docent Jeroen van der Sluijs een ingezonden brief naar de NRC.

De brief werd ingekort en verscheen als een onopvallend stukje in de wetenschapsbijlage – met verbluffend resultaat. De twee bezorgde wetenschappers werden nog nét niet overdekt met pek en veren de stad uitgejaagd. Bayer, producent van de wereldwijd meest gebruikte neonicotinoïde Imidacloprid, hing onmiddellijk dreigend aan de telefoon bij Van der Sluijs’ baas. Tennekes zag een abrupt einde komen aan de opdrachten van de chemische industrie en moest uiteindelijk naar de sociale dienst.

Pas in 2014 kreeg hij voor het eerst weer werk en sindsdien gaat het beter. “Het is nog steeds schipperen”, zegt hij, “maar ik heb geen acuut probleem meer.” Ondertussen was de discussie in Nederland over neonics, zoals ze gemakshalve worden genoemd, wel losgebarsten.

Onafhankelijkheid is betrekkelijk zolang bedrijven het onderzoeksgeld verschaffen; de hele productontwikkeling zou onafhankelijk moeten zijn. Misschien kunnen bedrijven die een product op de markt willen brengen een bedrag betalen aan een Europese instantie om de toelatingsstudies te doen – al is ook dan natuurlijk corruptie mogelijk. Daarom pleit ik ook voor een academische eed. Wetenschappers moeten beloven zich niet te laten corrumperen en bepaalde grenzen niet te overtreden. Iemand die de boodschap dat ons ecosysteem kapot gaat, niet serieus neemt, gaat over een grens.”


-------------------------------------------------------------------------------------------
Prikkeltjes

* Bio, echt waar?: Vaccins volgens de Rijksoverheid blijkbaar als BIOLOGISCHE producten beschouwd worden. Zou dit onderdeel dan ook onder het Ministerie van Economische Zaken (landbouw) vallen en niet VWS (gezondheid)?
In het Handboek Vaccinaties (standaard gebruikt door artsen/cb) vinden we inderdaad een bevestiging hiervan: 'In tegenstelling tot veel andere geneesmiddelen is de basisgrondstof van een vaccin een biologisch product, namelijk (delen van) de ziekteverwekker zelf of producten daarvan'. De chemisch toegevoegde hulpstoffen worden in beide gevallen buiten beschouwing gelaten...

* Onjuiste berichtgeving?: In de laatste RVP (Rijksvaccinatieprogramma) nieuwsbrief: 'Onjuiste berichtgeving op social media - Op internet (bijvoorbeeld in blogs en vlogs van jonge ouders) blijven verhalen circuleren over de vermeende relatie tussen autisme en vaccins. Vaak wordt verwezen naar achterhaalde publicaties. In meerdere studies is aangetoond dat er geen relatie is tussen autisme en vaccins.' Voor de goede orde: wij (het kritisch publiek) baseren onze informatie bij voorkeur op betrouwbare studies gepubliceerd en verspreid via officiële kanalen, die aantonen dat er WEL een relatie is tussen autisme en vaccins...

* Vernieuwde samenstelling: Het DTP-vaccin, toegediend op 9jr leeftijd samen met de BMR, blijkt van samenstelling veranderd. Voorheen werd dit geproduceerd in Nederland door Bilthoven Biologicals (vroegere rivm), maar sinds een samenwerkingscontract met India door de Cyrus Poonavalla Group. Officieel nog steeds afkomstig uit Bilthoven. Nieuwe bijsluiter, met in vergelijking tot de oude bijsluiter een pak ingrediënten erbij (zelfs e-nummers worden nu vermeld - heel bijzonder, want ook dat is nieuw!). De volgende zin onder de rubriek: 'Bijzondere waarschuwingen en voorzorgen bij gebruik' blijkt te zijn verwijderd in de nieuwe bijsluiter - het blijft gissen naar de reden hiervan: 'Aangezien elke dosis sporen van neomycine, streptomycine en polymyxine B kan bevatten, is voorzichtigheid geboden bij de toediening van dit vaccin aan personen die overgevoelig zijn voor deze antibiotica.'

------------------------------------------------------------------------------------------------------
De voedselmythes

1) Soja is gezond
Door slimme marketingtechnieken staat soja bekend als een zeer gezond voedingsmiddel, maar er is veel meer over te zeggen dan deze simpele claim.
2) Koolhydraten en granen zouden de belangrijkste bron van calorieën moeten zijn
Er bestaat tegenwoordig een oorlog tussen mensen die een dieet met veel vet en weinig koolhydraten eten en mensen die het omgekeerde doen.
3) Voedingsmiddelen met een laag vetgehalte helpen om af te vallen
Om het gebrek aan smaak van voedsel met een laag vetgehalte te compenseren, voegen voedselfabrikanten meestal suiker toe in de vorm van fructose-glucosestroop of kunstmatige zoetstoffen.
4) Kunstmatige zoetstoffen zijn veilige suikervervangers voor diabetici en helpen bij gewichtsverlies
Ik herinner me dat ik als kind zag hoe mijn oma zoetjes in haar thee deed en zei dat ze dat deed omdat ze diabetes had. Had ik toen maar geweten wat ik nu weet!
5) Omega-6 vetten uit zaden en plantaardige oliën zijn gezond
Het is weliswaar cruciaal voor onze gezondheid dat we omega-6 vetten binnenkrijgen met ons eten, maar het belangrijkste is dat de meeste mensen teveel omega-6 vetten binnenkrijgen, waarvan het grootste deel afkomstig is van bewerkte zaden en plantenoliën.
6) Eet zes kleine maaltijden per dag in plaats van drie grote maaltijden
Er lijkt een duidelijke logica ten grondslag te liggen aan het eten van zes kleine maaltijden; men eet namelijk kleinere porties en de bloedsuikerspiegel is stabieler. Deze claims zijn echter nooit bewezen.
7) Het ontbijt is de belangrijkste maaltijd van de dag
Er is nieuw bewijs dat erop wijst dat intermitterend vasten een aantal belangrijke voordelen heeft voor de gezondheid. Door niet te ontbijten en pas iets te eten rond 11 uur 's ochtends geef je je lichaam een langere periode zonder voedsel. Hiervan is aangetoond dat het net zo effectief is als caloriebeperking voor het verliezen van lichaamsvet.
8) Alle verzadigde vetzuren zijn ongezond
Deze mythe is gebaseerd op een nooit bevestigde bewering van tientallen jaren geleden. De waarheid? Er is geen enkel significant bewijs dat verzadigd vet in het dieet verband houdt met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten en beroertes.
9) Eieren zijn slecht voor je gezondheid en vooral voor je hart
Eieren hebben de laatste jaren een slechte reputatie gekregen, hoofdzakelijk door de cholesterolmythe. Er zijn echter een paar recente studies die deze mythe ontkracht hebben. 
 

------------------------------------------------------------------------------------------------------
Energy-killers

Energiedrankjes zijn slecht voor je hart. Dat blijkt uit nieuw bewijs uit een klinisch studie door onderzoekers van de Universiteit van de Pacific en het David Grant Medical Center. Wanneer energiedrankjes in grote hoeveelheden geconsumeerd worden, vergroot dat de kans op een abnormaal hartritme. Deze resultaten zijn met name van belang voor de hoofdgebruikers van deze drankjes: jongvolwassenen, en zijn gepresenteerd op een bijeenkomst van de American Heart Association in Phoenix (Arizona).

27 gezonde vrijwilligers tussen de 18 en 40 jaar dronken gedurende drie weken elke dag ofwel twee blikjes energiedrank, ofwel eenzelfde hoeveelheid drank met panax ginseng (één van de ingrediënten van een energiedrankje) ofwel een placebodrankje. Zowel de vrijwilligers als de onderzoekers wisten niet wie welk drankje kreeg. Het hartritme en de bloeddruk werden gemeten voordat de drankjes werden gedronken en vier keer tijdens de zes uur direct na consumptie.

Bij de vrijwilligers die de energiedrankjes hadden geconsumeerd werd een verhoogd risico op een abnormaal hartritme, specifiek een verlengd QT-interval met 6 milliseconden, aangetoond. Ook bleken zij een licht verhoogde bloeddruk te hebben. Deze effecten bleven tot twee uur na consumptie van de energiedrankjes gehandhaafd. Daarentegen vertoonden de ginseng- en placebogroep geen stijging in QT-interval en bloeddruk.

Energiedrankjes werden al geassocieerd met een plotselinge dood. Sinds 2014 zijn er door een belangengroep van het Center for Science in Public Interest rapporten van 34 aan energiedrankjes gerelateerde doden verzameld.


-----------------------------------------------------------------------------------------------------
Verslaving in beeld

Het aanbieden van lightvarianten van snoep, frisdrank of chips werkt ook op de lange termijn overconsumptie van deze caloriearme producten in de hand. Het draagt niet bij aan de doelstelling om overgewicht bij de bevolking terug te dringen. Dat blijkt uit een onderzoek van onder anderen de Groningse marketinghoogleraar Peter Verhoef. De resultaten van de studie worden gepubliceerd in het International Journal of Research in Marketing.Dat consumenten meer chips eten zodra ze zijn overgeschakeld op de lightvariant was al bekend, maar nu blijkt dat ze een jaar na die overstap in dat gedrag volharden. Sterker nog, ze eten dan naast de lightvariant ook weer de vertrouwde variant van hun snoep. Gemiddeld kopen consumenten 13% meer calorieën het jaar na de eerste aankoop dan het jaar daarvoor. Verhoef c.s. adviseren de overheid dan ook om voorzichtig te zijn met het aanprijzen van lightproducten.

‘Mensen voelen zich schuldig als ze iets eten waar ze dik van worden, maar als ze overschakelen op light blijken ze er meteen meer van te consumeren. Vervolgens wordt dat een gewoonte, waarbij ze na een jaar niet alleen meer eten van de light versie, maar vaak deels ook weer van de gewone variant.’ Het is voor het eerst dat dit langetermijneffect wetenschappelijk is vastgesteld.

http://www.rug.nl/news-and-events/news/archief2016/nieuwsberichten/lightproducten-leiden-ook-op-de-lange-termijn-tot-overconsumptie

--------------------------------------------------------------------------------------------------- 
Stik-stof

Milieudefensie spant een rechtszaak aan tegen de Nederlandse staat om gezonde lucht te eisen. Dat maakt campagneleider Anne Knol in het televisieprogramma EenVandaag bekend. Uit metingen door bewoners en Milieudefensie naar stikstofdioxide in de lucht blijkt dat de staat de Europese luchtkwaliteitsnorm overtreedt.

“Wij eisen bij de rechter maatregelen die de luchtkwaliteit écht verbeteren. Er gebeurt veel te weinig en dat duurt al veel te lang”, zegt Anne Knol, campagneleider mobiliteit van Milieudefensie. Het ministerie is vandaag op de hoogte gesteld van de juridische procedure.

Jaarlijks overlijden duizenden mensen aan de gevolgen van ongezonde lucht met daarin onder andere fijnstof en stikstofdioxide. Tienduizenden mensen kampen met klachten als bronchitis, astma, COPD en hart- en vaatziekten, zegt Anne Knol. “In Nederland verliezen we gemiddeld dertien maanden van ons leven door luchtvervuiling". Toch neemt Nederland nauwelijks maatregelen om de luchtkwaliteit te verbeteren. “Sterker nog, de maximumsnelheid wordt verhoogd naar 130 kilometer per uur, de invoering van milieuzones wordt gefrustreerd en er worden miljarden geïnvesteerd in de aanleg van nieuwe wegen. Dat getuigt van totale minachting van het recht van mensen op gezondheid”, stelt Anne Knol.

Volgens Knol was al duidelijk dat Nederland niet aan de wettelijke norm zou gaan voldoen, terwijl deze Europese norm eigenlijk niet eens voldoende is om onze gezondheid te beschermen. “We kunnen niet kiezen welke lucht we inademen. Mensen die in steden of langs drukke weten wonen, kunnen niet anders dan elke dag al die ongezonde lucht inademen. Wij eisen daarom bij de rechter maatregelen die de luchtkwaliteit écht verbeteren.” Milieudefensie begint een crowdfundingcampagne om de rechtszaak mede te helpen bekostigen.

----------------------------------------------------------------------------------------------------- 
Pissed off

Op initiatief van Europees parlementslid Bart Staes (Groen) lieten 48 Europese collega-parlementsleden van alle politieke fracties uit zeker 13 lidstaten hun urine testen op residuen van glyfosaat, het meest gebruikte en waarschijnlijk kankerverwekkende herbicide. Alle parlementsleden testten positief en hadden een gemiddelde van 1,7 microgram/liter glyfosaat in hun urine, dat is een overschrijding met een factor 17 van de Europese drinkwaternorm van 0,1 microgram/liter.

"Ik zelf en anderen hadden best hoge waarden. En wij zijn dus 'pissed off' want net als nagenoeg alle burgers dit schadelijke middel ongewild in hun lichaam hebben, willen ook wij dit niet," reageert Staes.

De politiek symbolische actie werd een maand geleden gelanceerd, toen de plenaire vergadering van het Europees parlement stemde over een sterke resolutie die tegen het verlengen van de vergunning voor glyfosaat pleitte. Vorig jaar klasseerde het IARC nog dat glyfosaat waarschijnlijk kankerverwekkend is voor mensen.

Het Biocheck laboratorium in Leipzig, dat de urinestalen analyseerde via de zogenaamde 'Elisa test', concludeerde: "Alle deelnemers hadden glyfosaat in hun urine. Dit betekent dat glyfosaat een gezondheidsprobleem kan vormen voor Europese parlementsleden."
Staes: "Dit geeft aan dat glyfosaat omnipresent is in ons dagelijks leven, in het milieu, leefomgeving, voedsel, bier, wijn enzovoorts. Het doet er niet toe hoe oud je bent, hoe je leeft, man of vrouw: iedereen heeft dit in zijn lijf, zonder daar om te vragen. Dat is niet minder dan een grof schandaal."

Het idee voor deze actie komt van de grootste analyse onder burgers ooit uitgevoerd. De recente "Urinale 2015” studie, gepubliceerd door de Heinrich Böll Foundation, toonde dat liefst 99,6% van de 2000 Duitse burgers uit heel Duitsland positief testten op glyfosaat. Zij hadden vijf tot 42 keer de Europese drinkwaternorm van 0,1 microgram/liter in hun urine.


------------------------------------------------------------------------------------------------------
Barrières slopen

Honderden Britse dubbeldekkers worden uitgerust met de slogan ‘Subhan’Allah’ of ‘Glorie aan Allah’. Dat meldt de Sunday Times. Het gaat om een initiatief van de grootste Britse islamitische liefdadigheidsorganisatie Islamic Relief.

Die wil in de aanloop naar de ramadan ‘barrières slopen’ en de islam ‘positief onder de aandacht’ brengen. De posters zullen te zien zijn op bussen in de steden Londen, Manchester, Leicester, Birmingham en Bradford. Groot-Brittannië telt 3 miljoen moslims waarvan de helft in de hoofdstad Londen woont.

Moslims die de advertentie krijgen voorgeschoteld worden er aan herinnerd dat ze geld moeten schenken aan de organisatie Islamic Relief om de nood van hun broeders in Syrië te lenigen.

Islamic Relief moest begin dit jaar nog haar rekeningen bij de HSBC bank sluiten omdat de bank zich zorgen maakte over de bestemming van het geld en mogelijke banden met terreurgroeperingen. Ook Israël heeft Islamic Relief de toegang tot de West Bank verboden omdat de joodse staat de liefdadigheidsorganisatie ervan verdenkt de terreurgroep Hamas te financieren. Islamic Relief ontkent dat.


-----------------------------------------------------------------------------------------------------
Fêteren medici

Farmaceutische bedrijven hebben manieren gevonden om artsen extraatjes te betalen zonder dat ze dat hoeven opgeven bij het officiële transparantieregister.

Een deel van de betalingen loopt via een tussenstation in de vorm van commerciële, gesponsorde nascholingsbureaus. Dat blijkt uit onderzoek van de Volkskrant.

Die bureaus organiseren jaarlijks tientallen cursussen waar artsen betaalde lezingen houden voor hun collega's. De artsen kunnen daarmee soms tienduizenden euro's verdienen. Ze worden ingehuurd en betaald via het nascholingsbureau en niet door de farmaceuten, die de bijeenkomsten wel stevig sponsoren. Door het zo in te richten omzeilen de farmabedrijven het transparantieregister.

Dat register werd vier jaar geleden juist opgezet zodat duidelijk wordt hoeveel geld iedere arts krijgt van de farmaceutische industrie.


------------------------------------------------------------------------------------------------------
Slik je dat? (9)

Een serie fragmenten/quotes uit het boek Slik je dat? van Joanna Blythman.

Lastig

Het grote publiek staat niet te juichen bij het gebruik van chemicaliën in de voedselindustrie. De fabrikanten weten dat. Vandaar het streven naar clean label-producten met schijnbaar alleen natuurlijke, herkenbare ingrediënten die je ook in je eigen voorraadkast zou kunnen hebben.

Het weinige wat we kunnen achterhalen over minder zichtbare chemische technieken achter de schermen van de voedselindustrie – inderdaad heel weinig omdat ze op de etiketten niet vermeld hoeven te zijn – is vaak verontrustend. Wil jij weten dat de olie waarmee je bakt, uit zaadjes is gewonnen met behulp van het giftige oplosmiddel hexaan en ontgomd is met natriumhydroxide ('caustische soda)? Lik jij je lippen af als je weet dat het midden van je kersenbonbon vloeibaar blijft omdat de suiker is behandeld met zoutzuur? En wat ga je dan met die kennis doen? Eet je dan helemaal geen fabrieksvoedsel meer?

De meeste mensen kiezen liever een minder radicale oplossing. Kan de wetenschap geen manier bedenken om het assortiment fabrieksvoedsel, waaraan we gewend zijn, gezonder te maken? Bijvoorbeeld een technologisch wondermiddel waarmee fabrieksvoedsel ineens een veel beter en beschaafder tijdper betreedt, zonder knagende zorgen over gezondheid en milieu waarmee de oude, impopulaire chemische beandelingen gepaard gingen?

De bonte collectie van stoffen waaruit je commerciële enzymen kunt winnen, roept onvermijdelijk ethische vragen op. Gelovige moslims, joden en veganisten zouden het verschrikkelijk vinden als ze wisten dat fosfolipase waarmee hun brood is gemaakt, afkomstig is uit de alvleesklier van een varken. Maar daar komen ze nooit achter, omdat de industrie noch de aanwezigheid van enzymen noch hun herkomst hoeft te vermelden...


------------------------------------------------------------------------------------------------------
Even stilstaan

Wekelijks nadenkertje:
Twee dingen zijn oneindig: het universum en de menselijke stommiteit. En ik ben niet zeker over het universum.
Albert Einstein

In de kijker:
Gezond verstand lezingen: http://www.project7-blad.nl/page28.html

Voorgaande afleveringen van de Aleph zijn in te zien op http://alephinformeert.blogspot.fr
Wanneer je de wekelijkse Aleph niet meer wenst te ontvangen, graag een kort mailtje naar annabelle1946@hotmail.fr

"Aleph" staat voor het begin, de oorsprong van alle dingen.
Gepost door op

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Abonneren op: Reacties posten (Atom)